امروزه غذاهای کنسروی در قفسه همه فروشگاه‌های مواد غذایی جا خوش کرده‌اند و مردم همیشه از حضور آنها استقبال می‌کنند؛ مخصوصا در سفر یا روزهای شلوغ کاری حسابی به داد آدم می‌رسند. اگر شما هم از کنسروها در سبد غذایی خود استفاده می‌کنید، بهتر است نحوه جوشاندن انواع کنسروها را یاد بگیرید و با خیال راحت از آنها استفاده کنید. شاید جوشاندن کنسرو تن ماهی مرسوم باشد، اما درباره جوشاندن دیگر کنسروها زیاد صحبت نمی‌شود. درحالی‌که همه کنسروها به‌جز کنسروهای میوه‌ای (کمپوت) نیاز به جوشاندن دارند و یادگیری نحوه جوشاندن انواع کنسروها برای شما ضروری است. در ادامه این مقاله از مجله فودکس درباره مدت زمان جوشاندن کنسرو، مدت زمان نگهداری کنسرو جوشانده شده و نگهداری کنسرو بعد از جوشاندن بیشتر صحبت می‌کنیم.
علت جوشاندن کنسرو قبل از مصرف چیست؟
نگهداری طولانی‌مدت مواد غذایی کنسروی و دسترسی بیشتر به خوراکی‌های متنوع باعث رشد عظیم صنعت کنسروسازی در سراسر جهان شده است و کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که از مواد غذایی کنسروی استفاده نکند. بااین‌حال، بعضی از افراد هنوز جوشاندن کنسرو را جدی نمی‌گیرند و به گرم کردن غذای کنسروی بسنده می‌کنند؛ درحالی‌که سم موجود در کنسرو می‌تواند بسیار کشنده باشد و باعث مرگ فرد شود. احتمال زیاد اسم بیماری بوتولیسم که از سم بوتولینوم ایجاد می‌شود را شنیده‌اید. این سم توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم در محیط غذاهای کنسروی که اسیدیته پایینی دارند، تولید می‌شود و در ۵ تا ۱۰ درصد موارد باعث مرگ می‌شود. درحالی‌که یک جوشاندن ساده می‌تواند شما را از عوارض این مسمومیت و خطر مرگ نجات دهد. به همین دلیل است که به جوشاندن غذاهای کنسروی تاکید بسیار می‌شود و گرم کردن کنسرو هیچوقت نمی‌تواند جای جوشاند را بگیرد.
ممکن است این سوال برایتان به‌وجود بیاید که کنسرو چند دقیقه باید بجوشد؟ یا ایا همه کنسروها را باید جوشاند؟ برای پاسخ به تمامی این سوالات، این محتوا را مطالعه کنید.
کنسرو ماهی چقدر باید بجوشد؟
کنسرو ماهی را می‌توان یکی از محبوب‌ترین غذاهای دریایی و کنسروی نامید که افراد زیادی به خوردن آن تمایل دارند. سم بوتولینم که به سم تن ماهی نیز معروف است، بیشترین امکان رشد را در کنسرو ماهی دارد.
نحوه جوشاندن تن ماهی
جوشاندن تن ماهی به مدت ۲۰ دقیقه در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد خیال شما را از نابودی این سم راحت می‌کند. اگرچه در همان دقایق ابتدایی میکروارگانیسم‌ها و سموم تولیدشده آنها از بین می‌روند، اما مدت زمان ۲۰ دقیقه می‌تواند یک محدوده قابل اطمینان برای پاکسازی این سم خطرناک باشد. معمولا روی تمام قوطی‌ها نوشته شده که کنسرو ماهی چقدر باید بجوشد. پس به توصیه نوشته شده عمل کنید و هرگز بدون جوشاندن، لب به کنسرو ماهی نزنید.
آیا می‌دانید کنسرو ماهی چگونه درست می شود؟
آیا کنسرو لوبیا را باید جوشاند؟
معمولا در تمام مراحل کنسروسازی همه چیز را طوری پیش می‌برند که بدون هیچ نوع آلودگی میکروبی درب قوطی‌های کنسرو بسته شوند. بااین‌وجود، قوطی‌ها در مراحل حمل‌ونقل دچار ضربه یا نشتی می‌شوند و ممکن است شروع آلودگی از یک ضربه کوچک آغاز شود. کنسرو لوبیا نیز مانند تن ماهی ممکن است درگیر سم بوتولینم شود و مسمومیت بوتولیسم ایجاد کند. ازآنجایی‌که کنسرو لوبیا منبع کاملی برای دریافت فیبر و پروتئین گیاهی محسوب می‌شود و سیرکننده است، مصرف بالایی دارد. بنابراین، جوشاندن کنسرو لوبیا ضروری محسوب می‌شود.
کنسرو لوبیا چند دقیقه باید بجوشد؟
برای اطمینان از نبود سم بوتولینم در کنسرو لوبیا، حتما آن را ۲۰ دقیقه در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار دهید که مشکلی برایتان پیش نیاید.
اگر لوبیا را غیرکنسروی تهیه می‌کنید، مقاله نکات مهم در خرید حبوبات را بخوانید.
آیا کنسرو ذرت باید جوشانده شود؟
همیشه شنیده‌ایم که کنسرو ماهی را بدون جوشاندن نخورید و حتما تن ماهی را قبل از مصرف بجوشانید. درحالی‌که خطرات ناشی از مصرف مواد غذایی کنسروی می‌تواند با خوردن کنسرو ذرت نیز شما را تهدید کند. اگرچه گوشت‌ها محیط‌های بهتری برای آلودگی و رشد سم بوتولینوم هستند، اما جوشاندن کنسرو ذرت را نیز دست‌کم نگیرید. حتما قبل از مصرف، کنسرو ذرت را به مدت ۲۰ دقیقه در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد بجوشانید و بعد میل کنید.
آیا کنسرو سبزیجات را باید جوشاند؟
باکتری کلستریدیوم بوتولینوم در pH کمتر از 4.6 توانایی رشد ندارد و از بین می‌رود؛ بنابراین، محیط‌های اسیدی مانند گوجه‌فرنگی، ترشیجات و میوه‌ها برای تولید سم بوتولینم مناسب نیستند و نگرانی برای بیماری بوتولیسم وجود ندارد. درحالی‌که این باکتری در محیط‌های کم‌اکسیژن یا بدون اکسیژن، pH بالاتر و قند کم به‌خوبی رشد می‌کند. کنسرو سبزیجات این محیط را برای رشد کلستریدیوم فراهم می‌کند و فقط با جوشاندن است که خطر مسمومیت با این سم را ندارید.
برای اطلاع از طریقه مصرف کنسرو سبزیجات ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا کنسرو سبزیجات را باید جوشاند؟ در جواب این سوال باید تاکید کنیم که هیچ نوع کنسرو سبزیجاتی را بدون جوشاندن نخورید.
آیا کنسرو بادمجان را باید جوشاند؟
عموم مردم بادمجان را در دسته سبزیجات قرار می‌دهند و هیچوقت به این فکر نمی‌کنند که بادمجان یک نوع میوه باشد! درحالی‌که واقعیت چیز دیگری است. گیاه‌شناسان بادمجان را در خانواده توت‌ها قرار می‌دهند و ویژگی‌های ظاهری آن را با میوه‌های مقایسه می‌کنند. بااین‌حال، تقریبا هیچ‌کس را نمی‌توانید پیدا کنید که در سبد میوه بادمجان بگذارد و به مهمانان خود تعارف کند.
درباره جوشاندن کنسرو بادمجان نیز صحبت‌های زیادی می‌شود و بعضی از افراد بدون جوشاند این کنسرو را مصرف می‌کنند. ازآنجایی‌که در تهیه کنسرو بادمجان معمولا چند نوع سبزیجات استفاده می‌شود، حتما کنسرو بادمجان را قبل از خوردن بجوشانید که نگران مسمومیت نباشید.
آیا کنسرو نخود فرنگی را باید جوشاند؟
ممکن است بسیاری از افراد بگویند که کنسرو نخود سبز یا همان نخود فرنگی را بدون جوشاندن مصرف کرده‌اند و اتفاقی نیفتاده است، یا از برخی دیگر بشنوید که روی کنسرو نخود فرنگی چیزی درباره جوشانددن آن نوشته نشده است. اما باید بدانید در صورتی که با مصرف کنسرو نخود فرنگی بدون جوشاندن اتفاقی برایتان رخ نداده است، به دلیل مواد افزودنی موجود در کنسرو که به منظور سلامتی، پایداری و ماندگاری بیشتر به آن اضافه شده است بوده است.
به همین دلیل، برای اطمینان بیشتر از سلامت خود بهتر است کنسرو نخود فرنگی را قبل از مصرف به مدت 20 دقیقه بجوشانید.
نگهداری کنسرو بعد از جوشاندن
بعضی از افراد، تعداد زیادی کنسرو را با یکدیگر می‌جوشانند که در وقت خود صرفه‌جویی کنند. بعد در طول هفته یا در طول ماه از این کنسروهای جوشیده استفاده می‌کنند. بعضی دیگر نیز برای سفر رفتن این کار را انجام می‌دهند. اما مدت زمان نگهداری کنسرو جوشانده شده چقدر است؟
بهتر است بدانید که تا ۲ ساعت بعد از جوشاندن کنسرو می‌توانید از آن استفاده کنید. بعد از آن حتما باید قبل از مصرف دوباره بجوشانید.
جالب است بدانید که جوشاندن کنسرو باز شده لزومی ندارد؛ یعنی اگر کنسرو را بعد از جوشاندن باز کنید و نتوانید آن را مصرف کنید، این کنسرو باز شده را می‌توانید بین ۱ تا ۲ روز در ظرف مناسب در یخچال نگهداری کنید. ظرفی که انتخاب می‌کنید باید کاملا بسته شود که راه ورود هوا نداشته باشد. بعدازاین مدت یا کنسرو را بخورید یا آن را دور بریزید. در شرایطی که نمی‌توانید کنسرو را در ۲ روز اول مصرف کنید، حتما بلافاصله بعد از جوشاندن آن را فریز کنید. کنسروهای باز شده می‌توانند حتی تا ۳ ماه در فریزر سالم و تازه بمانند.
اگر نحوه نگهداری گوشت‌های غیرکنسروی برایتان مهم است، در مقاله عمر مفید انواع گوشت در یخچال و فریزر مفصل به این موضوع پرداخته‌ایم.
نکاتی برای نحوه جوشاندن انواع کنسروها و مدت زمان نگهداری کنسرو جوشانده شده
در دنیای امروزی که افراد پرمشغله هستند و وقت کافی برای آشپزی ندارند، کنسروها نقش مهمی در تامین غذای مورد نیاز بیشتر افراد بازی می‌کنند. اگرچه درباره عدم تازگی غذاهای کنسروی صحبت‌های زیادی وجود دارد، اما طریقه مصرف غذاهای کنسروی مهمترین چیزی است که باید درباره آن صحبت کرد. نکات زیر را قبل از خوردن کنسرو رعایت کنید:
1. کنسرو را در آب بجوشانید
قوطی کنسرو را در یک ظرف آب قرار دهید و آن را روی حرارت بگذارید. کنسرو باید ۲۰ دقیقه در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد بجوشد تا از نظر بوتولیسم مشکلی ایجاد نکند. این زمان، از شروع جوشیدن آب محاسبه می‌شود. پس قبل از اینکه آب بجوشد را نباید در این بازه زمانی محاسبه کنید.
2. کنسرو را روی شعله مستقیم قرار ندهید
قرار دادن کنسرو روی حرارت مستقیم گاز یا آتش نه‌تنها همه میکروارگانیسم‌ها را از بین نمی‌برد، بلکه احتمال ترکیدن کنسرو و پخش شدن غذا وجود دارد. پس به‌هیچ‌وجه این کار را برای از بین بردن سم بوتولینم انجام ندهید که نمی‌تواند روش مطمئنی باشد.
3. تمام کنسروها به جز کنسرو میوه‌ها را بجوشانید
تولید سم بوتولینم فقط به کنسرو ماهی و تن ماهی محدود نمی‌شود و تمام غذاهای کنسروی مانند انواع سبزیجات، گوشت و دیگر غذاهای دریایی محل رشد مناسبی برای میکروارگانیسم‌ها هستند. فقط کنسرو میوه یا کمپوت نیازی به جوشیدن ندارد. شما می‌توانید کمپوت را از قفسه فروشگاه بردارید و بلافاصله مصرف کنید، اما هرگز این کار را با کنسروهای دیگر نکنید!
4. کنسرو را در ماکروویو گرم نکنید
بدنه آلومینیومی قوطی‌های کنسرو برای قرارگرفتن در ماکروویو مناسب نیستند و آسیب می‌بینند. پس از خیر گرم کردن کنسرو در ماکروویو بگذرید و به روش سنتی روی گاز آن را بجوشانید.
حرف آخر
غذاهای کنسروی در ایران محدود به تن ماهی و کنسروهای سبزیجات نمی‌شوند. شما حتی می‌توانید انواع خورشت‌های فسنجان، قیمه و قرمه سبزی را به شکل کنسرو پیدا کنید. کنسرو کردن مواد غذایی بر حسب نیاز به وجود آمده و حالا حالاها در بین روش‌های نگهداری مواد غذایی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. اگر شما هم غذای کنسروی مصرف می‌کنید، برایمان بنویسید که نکات نوشته شده در این مطلب را رعایت می‌کنید یا بعد از خواندن این مطلب می‌خواهید رعایت کنید؟
سوالات متداول
مدت زمان نگهداری کنسرو جوشانده شده چقدر است؟
مدت زمان نگهداری کنسرو جوشانده شده فقط ۲ ساعت است. بعد از آن باید دوباره کنسرو را قبل از مصرف بجوشانید. اگر کنسرو را باز کنید، ۲۴ ساعت تا ۳۶ ساعت می‌توانید در یخچال نگهداری کنید.
طریقه مصرف کنسرو سبزیجات چیست؟
کنسرو سبزیجات کاملا پخته شده و آماده خوردن هستند. فقط باید آنها را به مدت ۲۰ دقیقه در دمای جوش بجوشانید و بعد مصرف کنید. بعد از جوشیدن، کنسرو ذرت یا نخود فرنگی را مستقیم روی سالاد بریزید و بخورید.
روش نگهداری کنسرو نخود فرنگی بازشده چیست؟
بهترین روش نگهداری کنسرو نخودفرنگی باز شده این است که آن را در ظرفی که کاملا بسته می‌شود بریزید و در یخچال نگهداری کنید. حواستان باشد که نباید بیشتر از چند روز کنسرو نخودفرنگی باز شده را در یخچال نگهداری کنید.
