تغذیه سالم، کاهش کالری مصرفی و افزایش تحرک، کلید دستیابی به کاهش وزن هستند. در این مسیر، خیلی‌ها به اشتباه کالریسوزی را با چربیسوزی اشتباه می‌گیرند؛ در حالی که این دو تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند و حتی تأثیر متفاوتی هم بر بدن می‌گذارند.
ممکن است این سؤال ذهنتان را به خود مشغول کرده باشد که سوزاندن چربی مهم‌تر است یا سوزاندن کالری؟ اصلاً تفاوت بین سوزاندن کالری و سوزاندن چربی چیست؟ قبلا در مقاله چطور لاغر شویم؟ به نکات مهمی در این زمینه پرداختیم. حالا باید دید کدام یک از این‌ها به کاهش وزن منجر می‌شوند؟ برای پاسخ به این سؤالات، تا انتهای این مقاله از مجله فودکس همراه ما باشید.
کالری چیست و چگونه به چربی تبدیل میشود؟
کالری‌ها واحدهای انرژی هستند که نیروی موردنیاز بدن شما برای بقا و انجام کارهای حیاتی روزمره را فراهم میکند. در واقع، کالری برای بدن، درست مثل بنزین برای خودرو است. همان‌طور که باک ماشین ظرفیت محدودی دارد و بیش از مقدار معینی نباید آن را از بنزین پر کنید، بدن شما هم به مقدار معینی کالری در روز نیاز دارد.
غذاها و خوراکی‌هایی که در طول روز مصرف می‌کنید، بلافاصله برای انجام کارهایی مثل نفس‌کشیدن، فکرکردن، راه‌رفتن و … مصرف میشود. جالب است بدانید که حتی در مواقعی که نشسته‌اید یا خوابیده‌اید هم، در حال کالریسوزی هستید. به‌هرحال، اگر بیش از ظرفیت موردنیاز بدنتان کالری مصرف کنید، این کالری مازاد به‌صورت تری‌گلیسیرید در سلول‌های چربی ذخیره می‌شوند. در شرایطی که کالری مصرفی شما به‌طور کامل سوزانده شده باشد، بدن برای تأمین انرژی موردنیاز خود از تری گلیسیریدها کمک می‌گیرد.
مصرف آب کرفس یکی از اقداماتی است که انجام آن برای کاهش وزن توصیه میشود. برای آنکه با تأثیر این خوراکی بر لاغری آشنا شوید، مقاله چرا آب کرفس باعث لاغری میشود؟ را بخوانید.
تفاوت بین سوزاندن کالری و سوزاندن چربی چیست؟
همه گروه‌های غذایی مانند کربوهیدرات، پروتئین، غلات و چربیها، حاوی مقادیر معینی کالری هستند. بدن ما به‌طور طبیعی کالری غذاها را استخراج میکند و آن را برای تأمین انرژی موردنیاز خود برای بقا مصرف میکند. اگر بیش از حد غذا بخوریم، کالری مازاد به چربی تبدیل میشود.
همان‌طور که در بخش قبلی به آن اشاره شد، کالریسوزی در هر لحظه و هر زمانی؛ حتی هنگامی که خواب هستید یا روی مبل دراز کشیده‌اید و در حال استراحت هستید، اتفاق می‌افتد. اما چربیها داستان دیگری دارند و روند سوزاندن آن‌ها پیچیده‌تر و چالش‌برانگیزتر است.
برای سوزاندن چربی، بدن شما باید به مدت طولانی، ضربان قلب بالایی را تجربه میکند. بالارفتن ضربان قلب باعث افزایش اکسیژن مصرفی بدن میشود. اکسیژن برای فرایند چربیسوزی که با عنوان اکسیداسیون چربی هم شناخته میشود، ضروری است. به همین دلیل است که هر ورزشی چربیسوزی را به همراه ندارد.
زمانی که شما ورزش می‌کنید، بدنتان ابتدا کالری کربوهیدرات مصرفی را به‌عنوان سوخت مصرف میکند. اما پس از آنکه ذخیره کربوهیدرات به اتمام رسید، بدن شما به ذخیره تری‌گلیسیرید خود پاتک می‌زند و روند چربیسوزی آغاز میشود.
اگر در پی کاهش وزن هستید، باید یک مدت طولانی، کالری کمتری از کالری موردنیاز بدنتان دریافت کنید. توجه داشته باشید که ورزش‌کردن ضامن لاغری نیست؛ به‌ویژه اگر در کنار ورزش همچنان عادت به پرخوری و مصرف غذاهای چرب و شیرین را کنار نگذاشته باشید. به‌هرحال، کالری اضافی در نهایت به‌صورت تری‌گلیسیرید در بدنتان ذخیره خواهد شد.
اگر تصمیم دارید مقداری از وزن‌تان را کاهش دهید، رژیم مدیترانه‌ای یکی از بهترین رژیم‌هایی است که می‌تواند شما را به هدفتان برساند. برای آشنایی بیشتر با این رژیم، مقاله رژیم مدیترانه‌ای را بخوانید.
برای کاهش وزن، کالریسوزی مهم‌تر است یا چربیسوزی؟
اگر هدفتان کاهش وزن است و دوست دارید وقتی در آینه به خود نگاه می‌کنید، اثرات رژیم غذایی را به‌روشنی مشاهده کنید، باید روی چربیسوزی تمرکز کنید. کالریسوزی به‌تنهایی برای لاغرشدن کافی نیست و برای کاهش وزن، باید روی خلاص‌شدن از شر چربی‌های اضافی که در سلول‌هایتان ذخیره شده است، تمرکز کنید.
بهترین راهکار برای تسریع روند کاهش وزن دو چیز است: مداومت در انجام ورزش و مدیریت منظم کالری دریافتی. به‌نظر شما برای کاهش وزن روزانه چند کالری باید مصرف کنیم؟
میزان کالری مصرفی روزانه شما به سن، جنسیت، وزن و قدتان بستگی دارد. با کمک پزشک یا ابزارهای آنلاینی که به این منظور طراحی شده‌اند، می‌توانید کالری موردنیاز خود برای تثبیت یا کاهش وزن را محاسبه کنید.
دراین‌بین، ورزش‌های هوازی بهترین ورزشهایی هستند که می‌توانند شما را در مسیر کاهش وزن یاری برسانند. منظور از ورزش هوازی، هر نوع فعالیت کاردیو است که ضربان قلب شما را بالا می‌برد. شنا، دو و ایروبیک، گزینه‌های عالی برای تسریع روند چربیسوزی هستند. این نوع تمرین‌ها به‌تدریج، ضربان قلب را بالا می‌برند و حجم اکسیژنی را که عضلات دریافت می‌کنند، افزایش میدهند. در نتیجه، بدن شما اکسیژن کافی برای تسهیل تجزیه چربی دریافت خواهد کرد.
در واقع، در حین ورزش‌کردن، انرژی موردنیاز بدن شما رفته‌رفته افزایش پیدا میکند تا جایی که کالری به‌تنهایی قادر به پاسخ‌گویی به آن نیست. در نتیجه، بدن چربیها را به‌عنوان گزینه ثانویه هدف قرار می‌دهد. در این حالت، چربیها تنها در صورتی سوزانده می‌شوند که اکسیژن فراوانی وجود داشته باشد.
چطور بدنمان را به موتور چربیسوزی تبدیل کنیم؟
در بخش‌های قبل گفتیم که بدن شما تحت هر شرایطی، حتی وقتی کاری انجام نمی‌دهید، در حال کالریسوزی است و بالعکس. برای چربیسوزی باید شرایط خاصی فراهم شود و این فرایند، چیزی نیست که هر لحظه انجام شود.
علی‌رغم پیچیدگی روند چربیسوزی، همچنان راهکارهایی وجود دارند که می‌توانند بدن شما را به یک موتور چربیسوزی تبدیل کنند. یکی از این راهکارها، انجام فعالیت‌هایی با شدت بالا است. این فعالیت‌ها مانند تمرین‌های تناوبی با شدت بالا (HIIT)، به میزان قابل‌توجهی انرژی‌ای را که بدن شما باید مصرف کند، افزایش میدهند. ناگفته نماند که رژیم کتوژنیک هم می‌تواند سوخت‌وساز بدن شما را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد.
کالری به‌تنهایی نمی‌تواند انرژی موردنیاز بدن شما را تأمین کند، اما منبع دیگری از انرژی وجود دارد که سرشار از کالری است و بی‌صبرانه منتظر استفاده‌شدن است؛ ذخایر چربی شما. با انجام تمرین‌هایی با شدت بالا، بدن شما شدیداً به ذخایر چربی خود حمله میکند و در نتیجه کاهش وزن شدیدی را تجربه خواهید کرد.
علاوهبراین، تمریناتی مانند کار با وزنه، با پدیده‌ای به نام اثر پس از سوختگی همراه هستند. این پدیده، فرایندی است که بدن در آن تا مدت‌ها؛ از ۱۵ دقیقه تا ۴۸ ساعت، پس از پایان ورزش هم به کالریسوزی ادامه خواهد داد. البته این کالریسوزی بیش از مقداری است که در حالت عادی در هنگام استراحت بدن سوزانده میشود.
این حالت، EPOC یا مصرف اکسیژن اضافه پس از تمرین نامیده میشود که طی آن، بدن برای بازگرداندن خود به حالت قبل از تمرین، از اکسیژن بیشتری استفاده میکند. این بدان معناست که اگر در زمان انجام تمرین‌ها، نهایت تلاش خود را انجام داده باشید، بدن شما حتی پس از ۲۴ساعت همچنان به چربیسوزی ادامه خواهد داد. اینجاست که بدنتان به موتور خودکار چربیسوزی تبدیل میشود!
حرف آخر
چربیسوزی و کالریسوزی دو مقوله کاملاً مجزا هستند، اما معمولاً به‌اشتباه یکسان درنظر گرفته می‌شوند. چربیسوزی فرایندی است که تحت شرایط خاصی تحقق پیدا میکند. در واقع، برای ازدست‌دادن چربی، باید ورزشی‌هایی انجام دهید که ضربان قلب را بالا می‌برد و اکسیژن بیشتری به عضله‌های شما می‌رساند. در مقاله حاضر، با شما درباره تفاوت بین سوزاندن کالری و سوزاندن چربی صحبت کردیم و به شما گفتیم که چطور می‌توانید بدنتان را به یک موتور چربی‌سوز تبدیل کنید. شما از چه راهکارهایی برای افزایش چربیسوزی بدنتان استفاده می‌کنید؟
سؤالات متداول
اصلیترین تفاوت بین سوزاندن کالری و سوزاندن چربی چیست؟
بدن شما همواره در حال کالریسوزی است، اما برای چربیسوزی به شرایط خاصی نیاز دارد. این اصلیترین تفاوت چربیسوزی و کالریسوزی است.
چگونه بهجای کالری، چربی بسوزانیم؟
برای آنکه بدنتان وارد فاز چربیسوزی شود، باید ورزشهایی انجام دهید که ضربان قلبتان را افزایش میدهند. در این حالت، اکسیژن دریافتیتان افزایش پیدا میکند و فرایند چربیسوزی یا اکسیداسیون چربی آغاز میشود.
از کجا بفهمیم که بدنمان چربی میسوزاند؟
آینه و لباسهای تنگتان، بهترین معیار برای سنجش چربیسوزی بدنتان هستند. علاوهبراین، اگر بهمرورزمان بتوانید با معده خالی ورزش کنید، یعنی بدن شما از چربیها برای تأمین انرژی موردنیاز خود استفاده میکند.
