آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه محصولات تازه و متنوع دقیقاً زمانی که به آن‌ها نیاز دارید در قفسه‌های سوپرمارکت ظاهر می‌شوند؟ راز این هماهنگی بی‌نقص چیست؟ پشت صحنه این تجربه خرید ساده، دنیایی از فناوری، نوآوری و برنامه‌ریزی هوشمندانه وجود دارد. اگر می‌خواهید بدانید چه چیزی سوپرمارکتها را از تجارت سنتی متمایز می‌کند و چرا آن‌ها همواره یک قدم جلوتر هستند، این مقاله از مجله صنایع غذایی فودکس، با پرداختن به مسئله زنجیره تأمین مدرن، دقیقاً برای شما نوشته شده است.
سوپرمارکت های سنتی یا بقالی‌ها
در گذشته، وقتی صحبت از خرید می‌شد، فروشگاههای کوچک محلی نخستین انتخاب افراد بودند. این بقالی‌ها که اغلب توسط یک خانواده یا یک فرد مدیریت می‌شدند، به دلیل دسترسی محلی محبوبیت داشتند. اما چالش‌های بسیاری نیز همراه خود داشتند:
زنجیره تامین چندمرحله‌ای
تجارت سنتی بر پایه زنجیره‌ای طولانی از واسطه‌ها استوار بود. برای مثال، اگر شما می‌خواستید میوه یا سبزی بخرید، این محصولات ابتدا توسط کشاورزان تولید می‌شدند، سپس به دست واسطه‌ها می‌رسیدند و در نهایت از طریق عمده‌فروشان و خرده‌فروشان به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسیدند. هر مرحله از این زنجیره، هزینه‌ای به قیمت نهایی کالا اضافه می‌کرد.
هماهنگی پایین
از آنجا که هر بخش از زنجیره تأمین به صورت مستقل عمل می‌کرد، هماهنگی چندانی وجود نداشت. برای مثال، ممکن بود یک محصول در یک فروشگاه تمام شود، اما تأمین مجدد آن به دلیل مشکلات ارتباطی یا حمل‌ونقل روزها زمان ببرد.
هزینه‌های بالا
به دلیل وجود واسطه‌های متعدد، قیمت محصولات در تجارت سنتی به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یافت. مشتریان اغلب مجبور بودند قیمت بیشتری برای کالاهایی بپردازند که کیفیت و تنوع آن‌ها نیز محدود بود.
تنوع محدود محصولات
فروشگاههای کوچک محلی به دلیل محدودیت فضای فیزیکی و منابع، نمی‌توانستند تنوع گسترده‌ای از محصولات را ارائه دهند. اغلب این فروشگاهها تنها روی یک دسته خاص از کالاها تمرکز داشتند، مانند مواد غذایی، لوازم خانگی یا پوشاک.
با ظهور سوپرمارکتها، زنجیره تأمین مدرن به یکپارچگی و کارآمدی بی‌سابقه‌ای دست یافت. این فروشگاهها با حذف واسطه‌ها و ایجاد ارتباط مستقیم با تولیدکنندگان، توانستند هزینه‌ها را کاهش دهند و تجربه خرید بهتری را برای مشتریان فراهم کنند.
یکپارچگی عمودی (Vertical Integration)
سوپرمارکتها مدیریت زنجیره تأمین مدرن را به دست گرفتند. به جای اینکه محصولات از طریق چندین واسطه عبور کنند، بسیاری از سوپرمارکتها مستقیماً با تولیدکنندگان یا کشاورزان همکاری میکنند. این رویکرد نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه کیفیت و زمان تحویل محصولات را نیز بهبود می‌بخشد.
سیستم‌های پیشرفته مدیریت موجودی
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های سوپرمارکتها، استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای مدیریت موجودی است. برای مثال، سیستم‌های بارکد و تحلیل داده‌ها به سوپرمارکتها اجازه میدهند تا موجودی خود را در زمان واقعی بررسی کنند و از کمبود یا انباشت غیرضروری محصولات جلوگیری کنند.
تنوع گسترده محصولات
سوپرمارکتها توانسته‌اند با استفاده از فضای بزرگ‌تر و زنجیره تأمین مدرن، تنوع بی‌نظیری از محصولات را ارائه دهند. از مواد غذایی ارگانیک گرفته تا لوازم خانگی و حتی پوشاک، مشتریان میتوانند تمامی نیازهای خود را از یک مکان تأمین کنند.
قیمتهای رقابتی
مدیریت مستقیم زنجیره تأمین مدرن به سوپرمارکتها اجازه می‌دهد تا هزینه‌ها را کاهش دهند و محصولات را با قیمتهای رقابتی به فروش برسانند. علاوه بر این، تخفیفات منظم و پیشنهادهای ویژه یکی دیگر از جذابیت‌های سوپرمارکتها است که مشتریان را به خرید بیشتر ترغیب می‌کند.
مقایسه تجربه مشتریان در سوپرمارکت و بقالی
یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های بین تجارت سنتی و سوپرمارکتها در تجربه خرید مشتریان است. در تجارت سنتی، خرید اغلب زمان‌بر و پیچیده بود. مشتریان مجبور بودند برای تأمین نیازهای خود به چندین فروشگاه مختلف مراجعه کنند. اما سوپرمارکتها با ارائه یک تجربه خرید یکجا، این فرایند را متحول کردند.
خرید سریع و راحت
سوپرمارکتها به مشتریان این امکان را میدهند که تمام اقلام مورد نیاز خود را از یک مکان خریداری کنند. این مزیت به‌ویژه برای خانواده‌های شاغل که زمان محدودی دارند، بسیار ارزشمند است.
خدمات بیشتر
سوپرمارکتها اغلب خدمات اضافی مانند بسته‌بندی، تحویل درب منزل و حتی خرید آنلاین را ارائه میدهند. این خدمات، تجربه خرید را نه‌تنها راحتتر بلکه لذت‌بخش‌تر نیز میکنند.
ساعات کاری طولانی‌تر
برخلاف فروشگاههای سنتی که اغلب تنها در ساعات خاصی از روز باز هستند، بسیاری از سوپرمارکتها تا دیروقت یا حتی به صورت ۲۴ ساعته فعالیت میکنند. این انعطاف‌پذیری، دسترسی مشتریان به محصولات را افزایش می‌دهد.
نقدینگی و جریان مالی در زنجیره تأمین سوپرمارکتها
یکی از تفاوت‌های مهم بین تجارت سنتی و سوپرمارکتها، میزان نقدینگی و مدیریت جریان مالی است. در سیستم‌های سنتی، فروش روزانه برای تأمین موجودی مجدد اغلب کافی نیست و مغازه‌داران برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ با محدودیت مواجه هستند. در مقابل، سوپرمارکتها با داشتن جریان نقدینگی پایدار و حجم بالای فروش روزانه، میتوانند سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در بهبود زیرساخت‌ها، فناوری و خدمات خود انجام دهند. این نقدینگی پایدار همچنین به آن‌ها اجازه می‌دهد تخفیفات گسترده و کمپین‌های بازاریابی ارائه دهند که مشتریان بیشتری را جذب می‌کند.
چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی سوپرمارکتها
هرچند سوپرمارکتها توانسته‌اند تجربه خرید را برای مشتریان به طرز چشمگیری بهبود دهند، اما این مدل خردهفروشی با چالش‌هایی نیز روبه‌روست. از سوی دیگر، فرصت‌های جدیدی نیز پیش روی آن‌ها قرار دارد که می‌تواند مسیر این صنعت را بیش از پیش هموار کند.
چالش‌ها در زنجیره تأمین مدرن سوپرمارکتها
زنجیره تأمین سوپرمارکتها با تمام پیشرفت‌هایش، همچنان با موانع جدی روبه‌رو است. از مدیریت موجودی گرفته تا حفظ کیفیت محصولات تازه، هر گام نیازمند دقتی بی‌نظیر است. در این بخش، مهم‌ترین چالش‌های این مسیر را بررسی می‌کنیم.
۱- مدیریت زنجیره تأمین جهانی
با گسترش جهانی سوپرمارکتها، مدیریت زنجیره تأمین مدرن به یک مسئله پیچیده تبدیل شده است. سوپرمارکتهای بین‌المللی باید محصولاتی را از مناطق مختلف جهان تهیه کنند و در عین حال کیفیت و قیمت مناسب را تضمین کنند. برای مثال کمبود محصولات وارداتی به دلیل مشکلات لجستیکی یا نوسانات قیمت در بازارهای بین‌المللی.
۲- نگرانی‌های زیستمحیطی
مشتریان امروز به مسائل زیستمحیطی حساس‌تر شده‌اند. بستهبندیهای غیرقابل بازیافت، هدررفت مواد غذایی و ردپای کربنی بالا، از جمله مشکلاتی هستند که سوپرمارکتها باید به آن‌ها رسیدگی کنند. برای این مشکل می‌توان راه‌حل‌های زیر را پیشنهاد داد:
استفاده از بستهبندیهای زیست‌تخریب‌پذیر.
همکاری با تأمین‌کنندگان محلی برای کاهش مسافت حمل‌ونقل.
۳- تغییر رفتار مشتریان
با رشد تجارت الکترونیک و افزایش محبوبیت خرید آنلاین، برخی از مشتریان ترجیح میدهند به‌جای مراجعه به سوپرمارکتهای فیزیکی، خرید خود را به صورت آنلاین انجام دهند. مثلا ظهور پلتفرم‌هایی مانند آمازون فرش که تحویل سریع و راحت را فراهم میکنند.
۴- چالش‌های هماهنگی در زنجیره تأمین سوپرمارکتها
زنجیره تأمین مدرن سوپرمارکتها علیرغم پیشرفت‌های فناورانه، همچنان با چالش‌هایی مانند مدیریت پیچیدگی در تأمین جهانی، نوسانات قیمت مواد اولیه، و مسائل لجستیکی روبه‌رو است. این چالش‌ها به ویژه در زمان بحران‌های جهانی مانند همه‌گیری کرونا یا تغییرات اقلیمی آشکار شدند. برای مثال، کمبود محصولات وارداتی یا تأخیر در حمل‌ونقل بین‌المللی، برنامه‌ریزی سوپرمارکتها را دشوارتر می‌کند.
فرصت‌ها برای رشد و پیشرفت
در کنار چالش‌ها، زنجیره تأمین سوپرمارکتها پر از فرصت‌های طلایی است. از بهرهگیری از فناوری‌های نوین گرفته تا استفاده از مدل‌های نوآورانه در مدیریت، هر روز امکان جدیدی برای بهبود و رشد به وجود می‌آید. در این بخش، نگاهی خواهیم داشت به فرصت‌هایی که میتوانند آینده سوپرمارکتها را روشن‌تر کنند.
۱- فناوری و دیجیتال‌سازی
فناوری به سوپرمارکتها این امکان را می‌دهد که خدمات خود را بهبود بخشند. استفاده از سیستم‌های تحلیل داده، هوش مصنوعی و نرم‌افزارهای مدیریت موجودی، به آن‌ها کمک می‌کند تا تجربه خرید مشتریان را شخصی‌سازی کنند. مثلا سوپرمارکت‌هایی که از کارت‌های وفاداری برای ارائه تخفیف‌های اختصاصی بر اساس تاریخچه خرید مشتریان استفاده میکنند؛ یا فروشگاههای زنجیره‌ای مانند تسکو و آمازون با توسعه خدمات آنلاین توانستند سهم بیشتری از بازار کسب کنند و رضایت مشتریان را افزایش دهند.
۲- رشد فروشگاههای تخصصی
در کنار سوپرمارکتهای بزرگ، فروشگاههای کوچک تخصصی نیز میتوانند نیازهای خاص مشتریان را برآورده کنند. برای مثال، فروشگاه‌هایی که محصولات ارگانیک یا بدون گلوتن ارائه میدهند، به شدت مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
۳- همکاری با کشاورزان محلی
سوپرمارکتها با همکاری مستقیم با کشاورزان محلی، میتوانند محصولات تازه‌تر و باکیفیت‌تری ارائه دهند و در عین حال از جامعه‌های محلی حمایت کنند. این رویکرد، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به بهبود تصویر برند نیز کمک می‌کند.
نقش فناوری در بهبود زنجیره تأمین
فناوری، به یکی از مهم‌ترین عوامل تحول در صنعت سوپرمارکتها تبدیل شده است. در ادامه، به برخی از کاربردهای فناوری در بهبود زنجیره تأمین می‌پردازیم.
۱- سیستم‌های مدیریت موجودی پیشرفته
سوپرمارکتها با استفاده از فناوری‌هایی مانند RFID (شناسایی فرکانس رادیویی) و سیستم‌های بارکدخوان، میتوانند موجودی محصولات خود را به‌صورت لحظه‌ای مدیریت کنند. این فناوری‌ها، از هدررفت محصولات جلوگیری کرده و به مدیریت بهتر تقاضا کمک میکنند.
۲- هوش مصنوعی در پیش‌بینی تقاضا
هوش مصنوعی می‌تواند الگوهای خرید مشتریان را تحلیل کند و پیش‌بینی‌های دقیقی درباره تقاضای آینده ارائه دهد. برای مثال، در فصل تابستان ممکن است تقاضا برای نوشیدنی‌های خنک افزایش یابد و سوپرمارکتها میتوانند موجودی خود را بر این اساس تنظیم کنند.
۳- خدمات آنلاین و خرید هوشمند
پلتفرم‌های آنلاین به مشتریان این امکان را میدهند که محصولات مورد نیاز خود را به راحتی انتخاب و سفارش دهند. برخی از سوپرمارکتها حتی از ربات‌ها برای جمع‌آوری سفارش‌ها و تحویل سریع استفاده میکنند.
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی سوپرمارکتها
سوپرمارکتها تنها در زنجیره تأمین مدرن و تجربه خرید مشتریان تأثیرگذار نیستند؛ بلکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی عمیقی نیز دارند.
۱- ایجاد فرصت‌های شغلی
سوپرمارکتها به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کارفرمایان در بسیاری از کشورها، نقش مهمی در ایجاد فرصت‌های شغلی ایفا میکنند. از مدیران فروشگاه گرفته تا کارگران انبار و رانندگان، هزاران نفر به واسطه این صنعت شغل پیدا میکنند.
۲- بهبود دسترسی به محصولات
سوپرمارکتها با ارائه محصولات متنوع و قیمتهای رقابتی، دسترسی مشتریان به کالاهای باکیفیت را افزایش داده‌اند. این موضوع به ویژه در مناطق روستایی و کمتر توسعه‌یافته اهمیت بیشتری دارد.
۳- تأثیرات فرهنگی
سوپرمارکتها با معرفی محصولات جدید و بین‌المللی، فرهنگ غذایی و عادت‌های خرید مردم را تغییر داده‌اند. برای مثال، بسیاری از مشتریان امروز با مواد غذایی خارجی مانند پنیرهای اروپایی یا ادویه‌های آسیایی آشنا شده‌اند.
مزایای رقابتی سوپرمارکتها
سوپرمارکتها با استفاده از زنجیره تأمین مدرن و فناوری‌های نوآورانه، مزایای رقابتی چشمگیری را ارائه میدهند. این مزایا شامل کاهش هزینه‌ها به دلیل حذف واسطه‌ها، ارائه محصولات متنوع‌تر، و تخفیفات منظم برای جذب مشتریان است. به علاوه، تجربه خرید راحتتر، خدمات آنلاین و تحویل سریع از دیگر عواملی هستند که سوپرمارکتها را از فروشگاههای سنتی متمایز میکنند. برای مثال، بسیاری از سوپرمارکتها با ارائه محصولات ارگانیک و برندهای متنوع، مشتریانی با سلیقه‌های متفاوت را جذب کرده‌اند.
نوآوری‌های آینده در صنعت سوپرمارکتها
صنعت سوپرمارکتها، همانند بسیاری از صنایع دیگر، با سرعتی چشمگیر در حال تغییر و تحول است. این تغییرات، حاصل پیشرفت‌های فناورانه، تغییر رفتار مشتریان و نیاز به پاسخگویی به مسائل زیستمحیطی است. در این بخش به نوآوری‌هایی می‌پردازیم که آینده این صنعت را شکل خواهند داد.
۱- فروشگاههای بدون صندوقدار
تصور کنید وارد یک فروشگاه شوید، محصولات مورد نیاز خود را بردارید و بدون ایستادن در صف صندوق از فروشگاه خارج شوید. این ایده دیگر تنها یک رویا نیست. فروشگاه‌هایی مانند “آمازون گو” (Amazon Go) از فناوری‌هایی مانند دوربین‌های هوشمند و حسگرهای وزنی استفاده میکنند تا خرید مشتریان را ثبت کنند و پرداخت‌ها را به‌صورت خودکار انجام دهند. مزایا:
کاهش زمان خرید.
افزایش رضایت مشتری.
کاهش هزینه‌های عملیاتی.
۲- فروشگاه های سبز
مسائل زیستمحیطی روزبه‌روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند و سوپرمارکتها نیز تلاش میکنند تا تأثیرات زیستمحیطی خود را کاهش دهند. این شامل استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، کاهش هدررفت غذا و بستهبندیهای قابل بازیافت میشود. نمونه‌ها:
فروشگاه‌هایی که از نورپردازی LED و پنل‌های خورشیدی استفاده میکنند.
ارائه محصولاتی با بستهبندیهای زیست‌تخریب‌پذیر.
۳- تجربه خرید واقعیت افزوده
واقعیت افزوده (AR) به مشتریان امکان می‌دهد تا تجربه‌ای تعاملی و جذاب در هنگام خرید داشته باشند. به‌عنوان مثال، مشتریان میتوانند با استفاده از اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده، اطلاعات تغذیه‌ای یک محصول را به‌صورت بصری روی بسته‌بندی آن مشاهده کنند. مزایا:
افزایش آگاهی مشتریان.
تجربه خرید جذاب‌تر.
ارائه اطلاعات دقیق و شفاف.
۴- ربات‌ها و اتوماسیون در انبارها
استفاده از ربات‌ها در انبارها، یکی دیگر از نوآوری‌های جذاب در صنعت سوپرمارکت‌هاست. این ربات‌ها میتوانند موجودی را مدیریت کنند، سفارش‌ها را جمع‌آوری کنند و به کاهش خطاها کمک کنند. شرکت‌هایی مانند “اوکادو” (Ocado) از سیستم‌های کاملاً خودکار برای مدیریت انبارهای خود استفاده میکنند. نتیجه:
افزایش کارایی.
کاهش هزینه‌های عملیاتی.
تحویل سریع‌تر به مشتریان.
۵- فروشگاههای آنلاین و تحویل هوشمند
با رشد خرید آنلاین، سوپرمارکتها به دنبال بهبود خدمات تحویل خود هستند. از تحویل با پهپادها گرفته تا قفسه‌های هوشمند در منازل مشتریان، این خدمات روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شوند. نمونه:
“Domino’s Pizza” در برخی مناطق از پهپادها برای تحویل سفارشات استفاده می‌کند.
سوپرمارکت‌هایی که به مشتریان اجازه میدهند زمان و مکان تحویل را دقیقاً مشخص کنند.
تأثیر دیجیتال‌سازی بر روندهای خرید
دیجیتال‌سازی، روندهای خرید مشتریان را به‌طرز چشمگیری تغییر داده است. در این بخش به بررسی چگونگی این تأثیرات می‌پردازیم.
۱- شخصی‌سازی تجربه خرید
با تحلیل داده‌های مشتریان، سوپرمارکتها میتوانند تجربه خرید را برای هر مشتری شخصی‌سازی کنند. این شامل پیشنهاد محصولات بر اساس سابقه خرید و ارسال کوپن‌های تخفیف شخصی‌شده میشود. برای نمونه ارسال پیامک تخفیف ویژه برای محصولاتی که مشتریان قبلاً خریداری کرده‌اند.
۲- اپلیکیشن‌های خرید هوشمند
اپلیکیشن‌های خرید، به مشتریان این امکان را میدهند که لیست خرید خود را مدیریت کنند، از پیشنهادات ویژه مطلع شوند و حتی مسیرهای کوتاه‌تر را در فروشگاه پیدا کنند. مزایا:
راحتی بیشتر.
صرفه‌جویی در زمان.
کاهش فراموشی محصولات.
۳- رشد تجارت اجتماعی
شبکه‌های اجتماعی به ابزاری برای خرید تبدیل شده‌اند. بسیاری از سوپرمارکتها از پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و فیس‌بوک برای تبلیغات و فروش مستقیم استفاده میکنند. مشتریان میتوانند محصولات را مشاهده کنند، نظرات کاربران دیگر را بخوانند و سفارش خود را ثبت کنند که
نتیجه آن:
افزایش تعامل با مشتریان.
و رشد فروش آنلاین است.
جمع‌بندی: نوآوری و تغییرات مستمر در سوپرمارکتها
صنعت سوپرمارکتها از روزهای ابتدایی خود تا به امروز مسیری طولانی و شگفت‌انگیز را طی کرده است. از فروشگاههای کوچک محلی تا زنجیره‌های جهانی، این صنعت نشان داده است که چگونه نوآوری، فناوری و درک نیازهای مشتریان می‌تواند تجربه خرید را دگرگون کند. اکنون، سوپرمارکتها با دیجیتال‌سازی، شخصی‌سازی خدمات و رعایت اصول زیستمحیطی، نه‌تنها به‌عنوان مراکزی برای تأمین نیازهای روزمره، بلکه به‌عنوان پلتفرم‌هایی برای ارائه تجربه‌ای بهتر و پایدارتر ظاهر شده‌اند.
سوپرمارکتهای آینده، به‌طور فزاینده‌ای به سمت فناوری‌های هوشمند، تحویل سریع‌تر، و فروشگاههای سبز حرکت میکنند. این تغییرات نه‌تنها رضایت مشتریان را افزایش می‌دهد، بلکه به کاهش هدررفت منابع و ایجاد یک زنجیره تأمین مدرن پایدارتر کمک می‌کند.
پرسش‌های متداول درباره زنجیره تامین مدرن سوپرمارکتها
چرا سوپرمارکتها نسبت به فروشگاههای سنتی موفقتر هستند؟
سوپرمارکتها به دلیل مدیریت مستقیم زنجیره تأمین، تنوع بیشتر محصولات، قیمتهای رقابتی و تجربه خرید راحتتر، نسبت به فروشگاههای سنتی جذابیت بیشتری دارند. این مزایا باعث میشود مشتریان بتوانند تمامی نیازهای خود را از یک مکان تهیه کنند.
آیا سوپرمارکتهای بدون صندوقدار در ایران هم امکان‌پذیر است؟
در حال حاضر، این فناوری بیشتر در کشورهای پیشرفته اجرا شده است، اما با رشد فناوری و زیرساخت‌های دیجیتال در ایران، ممکن است در آینده نزدیک شاهد ظهور این نوع فروشگاهها باشیم.
چگونه سوپرمارکتها تأثیرات زیستمحیطی خود را کاهش میدهند؟
سوپرمارکتها با استفاده از بستهبندیهای قابل بازیافت، کاهش هدررفت غذا، و بهرهگیری از انرژیهای تجدیدپذیر به کاهش تأثیرات زیستمحیطی خود کمک میکنند. همچنین بسیاری از این فروشگاهها از محصولات محلی برای کاهش انتشار کربن استفاده میکنند.
آیا خرید آنلاین می‌تواند جایگزین خرید حضوری در سوپرمارکتها شود؟
خرید آنلاین در حال رشد است، اما هنوز بسیاری از مشتریان ترجیح میدهند محصولات را از نزدیک ببینند و انتخاب کنند. بااین‌حال، فروشگاههای آنلاین و حضوری میتوانند مکمل یکدیگر باشند و تجربه خریدی کامل‌تر را ارائه دهند.
آیا سوپرمارکتهای کوچک میتوانند در برابر غولهای خردهفروشی رقابت کنند؟
بله، سوپرمارکتهای کوچک با تمرکز بر محصولات محلی، خدمات شخصیسازیشده و ایجاد ارتباط نزدیکتر با مشتریان میتوانند جایگاه خود را در بازار حفظ کنند.
احسان الله‌وردی
مدیر اجرایی فودکس ایران
مشاور بازاریابی و توسعه برندهای صنعت غذا و نوشیدنی
سایت | لینکدین
