وقتی مصرف نوشابه در سراسر جهان به همه‌گیری رسید، دانشمندان به این فکر افتادند تا عوارض نوشابههای گازدار را مورد بررسی قرار دهند. یکی از اصلی‌ترین سؤال‌هایی که در طی این تحلیل‌ها بهوجود آمد این بود که آیا نوشابه گازدار سرطان‌زاست؟ و در ادامه اینکه، نوشابههای گازدار چقدر مستقیم یا غیرمستقیم می‌توانند عاملی برای ایجاد سرطان و دیگر بیمار‌ی‌ها باشند؟
طبق نتایج، شکر، افزودنی‌های شیمیایی و گازهای موجود در نوشابه از عواملی بودند که سلامتی بدن را بهطور مستقیم مورد هدف قرار می‌دادند. در بین نوجوانان، دلایلی که برای عوارض نوشابههای گازدار شرح داده شده، خیلی اهمیتی ندارد. آنها فکر می‌کنند چون ابتدای عمرشان است لازم نیست خیلی نگران این چیزها باشند. اگر شک دارید که نوجوان‌ها چقدر به سلامتی‌شان اهمیت می‌دهند پیشنهاد می‌کنیم، مطلب خوراکی‌های محبوب نوجوانان را بخوانید.
با یک سؤال این مفهوم را بیشتر میتوان باز کرد. فکر می‌کنید در ۶۰۰ میلی‌لیتر نوشابه، چقدر شکر وجود دارد؟ حدود ۱۶ بسته شکر در این مقدار نوشابه وجود دارد. اگر بهطور منظم نوشابه مصرف می‌کنید، نگران بالارفتن قند خون‌تان باشید. وقتی ۶۰۰ میلی‌لیتر نوشابه مصرف کنید، به این معنی است که 1000 کیلوژول بیشتر از نیاز بدن‌تان قند مصرف کرده‌اید. حال سؤال شما این است که قند چه ربطی به سرطان دارد؟
بالارفتن قندخون بهطور مستقیم، خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمی‌دهد. این کیلوژول‌های اضافی که وارد بدن می‌شوند، به شما فقط اضافه وزن و چاقی می‌دهند که همین‌ها از عوامل زمینهساز سرطان روده، پستان، پانکراس و سایر سرطان‌هاست.
همراه ما در این مقاله از مجله فودکس باشید.
عوارض نوشابههای گازدار را چطور کنترل کنیم؟
مورد دیگر افزودنی‌هاست. همه ما می‌دانیم چه در نوشیدنیهای گازدار و چه غیرگازدار، افزودنی‌هایی شیمیایی برای ایجاد خاصیت با نوشیدنی ترکیب می‌شوند. به عبارتی یا مزه را تغییر می‌دهند، یا ماندگاری نوشیدنی را افزایش می‌دهند. عده‌ای از دانشمندان معتقدند که این افزودنی‌های شیمیایی بهطور مستقیم باعث ایجاد سرطان می‌شوند.
با این حال عده‌ای معتقدند حتی اگر مصرف نوشابه مقداری بیش از نیاز بدن باشد، میتواند همراه با ورزش و رژیم غذایی سالم‌تر، خطر ابتلا به سرطان و دیگر عوارض نوشابههای گازدار را کاهش دهد. یعنی اگر اهل ورزش هستید و در مورد دیگر غذاها و نوشیدنی‌ها مراقب هستید، با مصرف کم نوشابه در ماه یا سال لازم نیست که خیلی نگران عوارض خوردن نوشابه باشید. البته مصرف نوشابههای رژیمی میتواند یکی از راه‌حل‌های ممکن برای حذف نوشیدنیهای پرضرر باشد.
مقاله بهترین نوشابههای جهان را بخوانید.
خودتان را به بهانه تأمین قند بدن گول نزنید!
عده‌ای معتقدند که بدن نیازمند دریافت قند به‌صورت روزانه است و برای تأمین انرژی هم که شده، باید مقداری نوشابه به‌صورت روزانه در کنار غذای خود داشته باشید. باید در جواب این بهانه گفت که شکر بهطور طبیعی در بسیاری از موادی که ما برای تأمین غذای روزانه مصرف می‌کنیم، وجود دارد. بدن برای تولید گلوکز به قند نیاز دارد. اما باید مراقب باشید که بیشتر از نیاز بدن‌تان قند مصرف نکنید و اگر صرفاً خوردن نوشابه را دوست دارید این را پای نیاز طبیعی بدن نگذارید.
در نظر داشته باشید، شیرین‌کننده‌ای که در نوشابههای گازدار استفاده میشود، بسیار پرکالری‌تر از قند طبیعی است. اغلب از شربت ذرت با فروکتوز بالا برای شیرینی نوشابه استفاده می‌کنند. یک قوطی کوکاکولا، حدوداً ۳۹ گرم قند دارد؛ درحالی‌که متخصصان سلامت توصیه می‌کنند، نیاز طبیعی بدن برای دریافت قند با کالری متوسط ۲۵ تا ۳۶ گرم در روز است. بنابراین حتی اگر قند طبیعی موجود در همه غذایی را که در طول روز می‌خورید، کنار بگذاریم، حتی اگر هیچ قندی مستقیم و غیرمستقیم میل نکنید و تنها مصرفی شما یک قوطی کوکاکولا باشد، باز هم بیشتر از آن چیزی که بدن‌تان نیاز داشته است، قند مصرف کرده‌اید.
داستان عوارض نوشابههای گازدار به همین‌جا ختم نمیشود. زیان دیگری که با مصرف قند در بدن ما به وجود می‌آید این است که، وقتی شما قند مصرف می‌کنید، قند وارد جریان خون شما میشود. لوزالمعده، انسولین آزاد می‌کند تا قند را برای تولید انرژی به گلوکز تبدیل کند.
با گذشت زمان و با توجه به اینکه اضافه‌وزن داشته باشید یا چاق باشید، سلول‌های بدن ما که از گلوکز استفاده می‌کنند، می‌توانند به انسولین مقاوم شوند. در این حالت، قند زیادی در خون باقی می‌ماند که به آن وضعیت هایپرگلیسمی می‌گویند. این وضعیت باعث میشود که پانکراس در بدن بیشتر از حدی که باید، کار کند. به همین خاطر، وقتی سطح گلوکز در خون مقداری بالاتر از حد طبیعی خودش باشد، شما به دیابت مبتلا شده‌اید.
داستان جالب‌تر بعد از این اتفاق می‌افتد و وقتی بدن نتواند از قند موجود در خون استفاده کند و مقدار آن زیاد باشد، کبد قند اضافی را متابولیزه و تری‌گلیسیرید تولید می‌کند که توسط سلول‌های چربی جذب میشود. به همین دلیل، زمانی که قند بیش از اندازه وارد خون شود، به‌صورت چربی ذخیره میشود.
سلول‌های چربی اضافی، مقاومت به انسولین و التهاب مزمن در شکل‌گیری سرطان نقش مهمی دارند. حتماً یاد آن جمله معروف افتادید که می‌گوید: «چاقی خودش سیزده نوع سرطان است.»
به نظر شما چرا بر روی نوشیدنی های گازدار نوشته شده خنک بنوشید؟
خاصیت اسیدی بودن نوشابه از دیگر عوارض نوشابههای گازدار
اسید کربنیکی که به‌عنوان افزودنی به ترکیب نوشابه اضافه میشود، عامل اصلی خراب شدن دندانهاست. بااین‌حال، دلایل علمی محکمی وجود ندارد تا ثابت کند که اسیدی بودن نوشابه میتواند باعث ایجاد سرطان باشد. همچنین به جهت اسیدی بودن نوشابه، معده نیز تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. ورم معده، سوزش و حتی زخم شدن تا حد زیادی تحت‌تأثیر نوشابههای گازدار است.
آیا می‌دانید چگونه نوشیدنی گازدار درست کنیم؟
حرف آخر
مصرف کم نوشابه‌ها یا استفاده از نوشابههای رژیمی با کالری صفر در مقابل مصرف بیش از اندازه نوشابههای گازدار میتواند گزینه ایده‌آلی باشد. برای آنها که دوست دارند حتی کمترین احتمالات در مورد بیماری را از بین ببرند، شاید نخوردن نوشابههای گازدار، خیال آنها را راحت‌تر می‌کند. البته بدترین شکل عوارض مصرف نوشابههای گازدار، سرطان است.
از دیگر عوارض نوشابههای گازدار میتوان به اضافه وزن و چاقی، ضعیف‌شدن سلامت دندان‌ها، دیابت و بیماریهای قلبی-عروقی اشاره کرد که هرکدام از این‌ها به شکلی میتواند زمینهساز شکل‌گیری سرطان در بدن باشد. این تصمیم شماست که با علم به تمام این عوارض بخواهید ریسک خوردن نوشابه را بپذیرید. بااین‌حال، اگر مصرف نوشابه برای شما قابل کنترل نیست، در کنار آن برنامه ورزش و کاهش وزن داشته باشید. در پایان هم، اگر علم به این نتیجه رسید که نوشیدنیهای گازدار عامل سرطان نبوده‌اند، شما ضرر نکرده‌اید و یک رژیم غذایی سالم و کم‌خطر داشته‌اید.
سؤالات متداول
آیا مصرف نوشابههای گازدار همراه با عوارض است؟
سادهترین عوارض مصرف نوشابه، چاقی و بروز بیماریهای قلبی، معده و سیستم گوارشی و خراب شدن دندانهاست که هرکدام از تأثیرات این عوارض میتواند زمینهساز بروز سرطان باشد.
آیا مصرف نوشابههای گازدار باعث بروز سرطان میشود؟
بهطور مستقیم، مصرف نوشابه باعث سرطان نمیشود اما با تغییراتی که در سیستم گوارش و میزان قند موجود در خون بهوجود میآورد، میتواند باعث بروز سرطان هم بشود.
چگونه میتوان عوارض نوشابه را کمتر کرد؟
اگر نمیتوانید مصرف نوشابه را کنترل کنید، بهتر است ورزش و برنامة کاهش وزن را در کنار آن داشته باشید، تا بتوانید تا حد ممکن از بروز عوارض نوشابههای گازدار جلوگیری کنید.
