مطالعات جدید نشان میدهد که شیرینکنندههای مصنوعی، انسان را در معرض خطر بیماریهای قلبی قرار میدهند؛ بهویژه آسپارتام و سوکرالوز، که بهطور رایج بهعنوان جایگزین قند در غذا و نوشیدنی بهکار میروند، بیشتر از آنکه مفید باشند مضر هستند! با بررسی جزئیات این گزارش در مجله فودکس همراه ما باشید.
شیرینکنندههای مصنوعی بسیار بیشتر از اینکه مفید باشند، میتوانند به سلامتی آسیب برسانند؛ بهخصوص وقتی صحبت از سلامت قلب در میان باشد.
مطالعهای که بهتازگی در بیامجی، هفتهنامهی مشهور پزشکی، منتشر شده است، رابطهی بین مصرف شیرینکننده مصنوعی و خطر ابتلا به بیماری قلبی را موردبررسی قرار داده است. این تحقیق توسط کارشناسان دانشگاه سوربن پاریس انجام شده و در آن به ارتباط میان مصرف شیرینکنندههای دریافتی از تمام منابع غذایی، چون نوشیدنیها، آبنباتهای رومیزی، حتی محصولات لبنی و خطر ابتلا به بیماریهای مغزی-عروقی و بیماری سرخرگ کرونری (که از آن به عنوان یک بیماری قلبی شایع در کشورهای توسعه یافته یاد میشود) پرداخته شده است. محققان حتی شیرینکنندههای مصنوعی را در سطح مولکولی نیز با درنظر گرفتن آسپارتام، آسه سولفام پتاسیم و سوکرالوز بررسی کردند.
از شیرینکنندههای مصنوعی بهعنوان جایگزین کمکالری یا بدون کالری قند و شکر استفاده میشود و این قندهای جایگزین در هزاران محصول در سراسر جهان بهکار میروند. استفاده از آنها بهویژه در غذاهای فوقفرآوریشده مانند نوشیدنیهای شیرینشدهی مصنوعی (مثل نوشابههای رژیمی)، برخی از میانوعدهها و غذاهای آماده کمکالری بسیار رایج است.
محققان دادههای مربوط به 103.388 شرکتکننده فرانسوی، که میانگین سنیشان 42سال و 80درصد ایشان زن بودند را بررسی کردند. میزان کالری دریافتی و میزان مصرف شیرینکنندههای مصنوعی این شرکتکنندگان از طریق گزارشهای روزانه مکرر جمعآوری و مورد ارزیابی قرارگرفت.
در مجموع نتایج این مطالعه ارتباط میان مصرف شیرینکنندههای مصنوعی و بیماریهای قلبی-عروقی را نشان میدهد. نکته درخورتوجه آن است که ارتباط میان مصرف قندهای جایگزین و ابتلا به بیماریهای مغزی-عروقی، در مقایسه با خطر ابتلا به بیماری سرخرگ کرونری، پررنگتر است.
مصرف آسپارتام، نوع خاصی از شیرینکنندههای مصنوعی، با افزایش خطر سوانح مغزی-عروقی، مانند سکته مغزی مرتبط بوده است. از سوی دیگر، استه سولفام پتاسیم و سوکرالوز، دو نوع مختلف از شیرینکنندههای مصنوعی، با افزایش خطر بیماری سرخرگ کرونری مرتبط بودهاند.
محققان به این نتیجه رسیدند که میان مصرف مقدار زیادی شیرینکنندههای مصنوعی (به ویژه آسپارتام، استه سولفام پتاسیم و سوکرالوز) و افزایش خطر بیماری قلبی-عروقی ارتباط مستقیم، روشن و بالقوهای وجود دارد.
درحالیکه این مطالعه نقاط قوت زیادی دارد، محدودیتهایی نیز وجود دارد که باید آنها را در نظر گرفت. ابتدا مهم است که به یاد داشته باشیم که صرفأ با نتایج یک مطالعه مشاهدهای، هیچ رابطه علّی نمیتوان برقرار کرد. پس با درنظرگرفتن نتایج این مطالعه تنها میتوانیم بااطمینان بگوییم که میان مصرف زیاد شیرینکنندههای مصنوعی و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی رابطهی مستقیم و بالقوهای وجود دارد. همچنین، باتوجه به اینکه جامعهی آماری این تحقیق عمدتاً متشکل از زنان با سطوح تحصیلات عالی بودهاست، این دادهها به احتمال زیاد به کل جمعیت فرانسه و همچنین جمعیت جهانی قابلتعمیم نیست. در نهایت، با توجه به اینکه دادههای این مطالعه توسط خود شرکتکنندگان گزارش شده است، این احتمال وجود دارد که اطلاعات جمعآوریشده درواقع نمایانگر کل پروفایل سلامت افراد نباشد.
دکتر کارن اسپری، رئیس بخش پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی کالج آمریکایی و کارگروه تغذیه و سبک زندگی درباره این مطالعه اینگونه توضیح می دهد: «باید بهخاطر داشت که ممکن است هر یک از شرکتکنندگان در این مطالعه سابقه چاقی یا شرایط سلامت خاصی داشته باشند؛ پس نمیتوان افزایش خطر یافتشده در این مطالعه را فقط به مصرف بالای شیرینکنندههای مصنوعی نسبت داد.» باید توجه داشته باشید که در صورت داشتن بیماریهای قلبی عروقی، مصرف قهوه به عنوان بهترین نوشیدنی برای تقویت قلب به شدت توصیه شده است.
تیم محققان افزودند که برای تایید این نتایج باید مطالعات بیشتری انجام شود. در این میان، آژانسهای بهداشتی بینالمللی، مانند سازمان ایمنی غذای اروپا و سازمان بهداشت جهانی، باید یافتههای کلیدی این مطالعه را در نظرگرفته و نوع نگرش خود نسبت به استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی در محصولات غذایی مختلف را دوباره ارزیابی کنند.
پیش از این مطالعات بسیاری به ارتباط میان مصرف شیرینکنندههای مصنوعی یا نوشیدنیهای شیرینشده مصنوعی با افزایش وزن، التهاب و فشارخون بالا اشاره داشتهاند. اما یافتهها درباره نقش شیرینکنندههای مصنوعی در ایجاد بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای قلبی یکسان نبوده و نتایج متفاوتی را نشان میدهند.
آیا میدانستید که مطالعات نشان دادهاند مصرف غذاهای فرآوریشده باعث افسردگی شما میشود؟
حرف آخر
با درنظر گرفتن یافتههای موجود و موارد مطرحشده، بهتر است در مصرف زیاد قندهای جایگزین تجدیدنظر کرده و هشیار عمل کنیم. بهطور کلی مصرف کمتر نوشیدنیهای شیرینشده با قندهای مصنوعی و نیز غذاهای فرآوری شده، برای سلامتی شما بهتر است. حتی اگر جزو افرادی هستید که علاقهی فراوانی به طعم شیرین دارید، بهتر است به خوراکیهای حاوی شیرینی طبیعی چون میوهها روی بیاورید.
البته که صرفنظر از قند و طعم شیرینی به یکباره میسر نخواهد بود؛ اما تاجاییکه برایتان ممکن است مصرفتان را محدود کنید و قطعأ قلبتان از شما برای آن تشکر خواهد کرد!