مصرف غذا و نوشیدنیهای سالم به طور مستقیم بر سلامت انسان تأثیرگذار است. افرادی زیادی در سراسر جهان زندگی میکنند که به بیماری چربی خون مبتلا هستند. این افراد باید همواره کلسترول خون خود را کنترل کنند. جایدادن غذا یا نوشیدنیهای خاص در رژیم غذایی مبتلایان به چربی خون، بسیار راحتتر از مصرف قرص یا هر داروی دیگری است. دانشمندان بر این باورند با کاهش یک درصد کلسترول بد، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی به همان میزان کم خواهد شد. علاوه بر این افزایش ۲ تا ۳ درصدی کلسترول خوب نیز، احتمال مبتلا شدن به بیماریهای قلبی را ۲ تا ۴ درصد کاهش میدهد. به همین منظور ما این قسمت از مجله فودکس را به بهترین نوشیدنی برای کاهش چربی خون اختصاص دادهایم تا گامی به سمت سلامتی و تندرستی شما عزیزان برداریم.
کلسترول چیست؟
بگذارید در همین ابتدا با مفهوم «کلسترول خوب» و «کلسترول بد» آشنا شویم:
LDL یا لیپوپروتئین با چگالی کم، نوعی مولکول حیاتی در بدن است که کلسترول را از کبد به کمک جریان خون به سلولها میرساند. اگر مقدار این مولکول بیشتر از حجم مجاز باشد، میتواند در شریانها تجمع کند و موجب تنگی و سفت شدن عروق و نهایتاً بیماریهای قلبی – عروقی و سکته مغزی شوند. به همین دلیل این نوع کلسترول را LDL یا کلسترول بد مینامند.
HDL یا لیپوپروتئین با چگالی بالا که آن را بهعنوان کلسترول خوب میشناسند، مانند یک پاککننده LDL عمل میکند. HDL ، کلسترول بد را از سراسر بدن جمع کرده و برای دفع به کبد میرساند. ازاینرو هر چه میزان HDL خون بیشتر باشد، برای فرد بهتر است. زیرا مقدار LDL بیشتری از بدن او خارج میشود.
بهترین نوشیدنی برای چربی خون
اکنون که با مفهوم کلسترول و خطرات کنترل نکردن آن آشنا شدیم باید به فکر راه حلی برای تنظیم این مولکول در بدن خود باشیم. به همین دلیل سعی داریم در ادامه به سؤال «چه نوشیدنی برای چربی خون خوب است؟» پاسخ دهیم:
چای سبز
چای سبز حاوی کاتچین و سایر ترکیبات آنتیاکسیدانی است. طبق مطالعاتی که در سال ۲۰۱۵ توسط دانشمندان روی موشها صورت گرفت؛ دریافتند که چای سبز برای کنترل کلسترول بد در افراد سالم و افراد چاقبسیار مفید خواهد بود. چای سبز جذب چربیها درون روده شده و موجب سنتز اسیدهای چرب خواهد شد. ازاینرو میزان کلسترول بد خون، کاهش مییابد. مطالعاتی که در ژاپن انجام شد، نشان میدهد، افرادی که روزانه ۲ تا ۵ فنجان چای سبز مینوشند نسبت به سایرین در برابر بیماریهای قلبی و عروقی ایمنتر هستند. البته مصرف چای سیاه نیز بر کنترل کلسترول بد خون نیز تأثیر مثبتی خواهد داشت؛ اما نسبت به همتای سبز خود عملکرد ضعیفتری دارد.
شیر سویا
نوشیدنیهای حاوی سویا یا شیر سویا بهتنهایی قادر به کاهش سطح کلسترول در بدن هستند. فواید سویا برای کاهش سطح کلسترول اولینبار در سال ۱۹۹۹ توسط FDA شناسایی شد. سویا و فراوردههای آن چربی اشباع کمی دارند؛ بنابراین جایگزینی مناسب برای خامه یا محصولات لبنی پرچرب هستند که به کاهش و مدیریت سطح کلسترول بد بدن، کمک میکند.
نوشیدنی جو دوسر
مطالعهای در سال ۱۹۶۳ که نان سفید را جایگزین نان حاوی جو دوسر کرد، اولین موردی بود که توانایی کاهش کلسترول جو را کشف کرد. جو حاوی بتا گلوکان است که مادهای ژل مانند در روده ایجاد میکند و با نمکهای صفراوی تعامل دارد. این ترکیب میتواند، جذب کلسترول بدن را مهار کرده و به کاهش سطح کلسترول LDL کمک کند. مصرف نوشیدنیهای جو دوسر مانند شیر جو دو سر برای کنترل کلسترول مفید است.
آب گوجهفرنگی
یکی دیگر از نوشیدنیهای مفید برای کنترل چربی خون، آب گوجهفرنگی بدون نمک است. گوجهفرنگی سرشار از لیکوپن است. لیکوپن سطح لیپید یا همان چربی بدن را بهبود میبخشد و کلسترول بد LDL را کاهش دهد. تحقیقات نشان میدهند که فراوری گوجهفرنگی به آب میوه، مقدار لیکوپن آزاد شده را افزایش میدهد. علاوه بر اینها آب گوجهفرنگی سرشار از فیبر بوده که مجدداً بر کاهش کلسترول و نیاسین بدن از جهت دیگری نیز کمک خواهد کرد. علاوه بر اینها، آب گوجهفرنگی بدون نمک، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک را بهبود بخشیده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را نیز کاهش میدهد.
اسموتی توت
مطالعات نشان دادهاند که افزایش مصرف فیبر میتواند کلسترول LDL و تری گلیسیرید خون را کاهش دهد. تمشک، زغالاخته و توتفرنگی همگی سرشار از فیبر هستند. توتها منبع خوبی از فلاونوئیدها و آنتوسیانینها هستند. هر دوی این عناصر، در واقع رنگدانههایی هستند که رنگ قرمز تیره، بنفش و آبی را به توتها میدهند. مطالعات نشان میدهند که عناصری دارای فلاونوئید بالا، میتوانند اختلالات متابولیسم لیپید را بهبود ببخشند و اثر ضدالتهابی و کاهش قند خون نیز داشته باشند. توتها میتوانند کلسترول LDL و فشارخون سیستولیک را کاهش دهند. این امر سلامت قلب و عروق را بهبود بخشیده و خطر حملات قلبی و سکته مغزی مرتبط با کلسترول بالا را کاهش میدهند. مصرف توتها در غالب آبمیوه یا اسموتی بهعنوان یک نوشیدنی مفید برای کنترل چربی خون بهتمامی افراد توصیه میشود. اگر به مصرف نوشیدنیهای سالم علاقهمند هستید، مقاله طرز تهیه شربت رژیمی را مطالعه کنید.
نوشیدنیهای حاوی استرول و استانول
استرولها و استانولها از نظر ساختار مشابه کلسترول هستند. بااینحال، آنها فقط در غذاهای گیاهی، از جمله آجیل، سبزیجات، روغنهای گیاهی، دانهها و میوهها یافت میشوند. استرولها و استانولها نیز به برخی غذاها و نوشیدنیها مانند ماست، نوشیدنیهای حاوی ماست و شیر اضافه میشوند. در واقع استرولها و استانولها یک جایگزین مشابه برای کلسترول بد در بدن هستند. این عناصر از طریق رودهها جذب خون شده و از جذب کلسترول در خون جلوگیری میکند. این روند، سازوکار جذب کلسترول در جریان خون را مختل کرده و در نهایت میزان پلاکهای چربی تشکیل شده در رگها را نیز کاهش میدهد. برای جایدادن مواد غذایی حاوی استرول و استانول توصیه میکنیم به مقاله طرز تهیه نوشیدنی با شیر سری بزنید.
نوشیدنیهای کاکائویی
کاکائو ماده اصلی شکلات تلخ است. این ماده حاوی آنتیاکسیدانهایی است که پزشکان آن را فلاوانول مینامند که ممکن است سطح کلسترول بد را کاهش دهد. علاوه بر این کاکائو حاوی سطوح بالایی از اسیدهای چرب تک غیراشباع است که میتواند به بهبود سطح کلسترول نیز مجدداً کمک کند. بااینحال، نوشیدنیهای حاوی شکلات فراوری شده دارای سطوح بالایی از چربیهای اشباع شده هستند. بنابراین سعی کنید، نوشیدنیهای کاکائویی که استفاده میکنید دارای چربی، قند و نمک کمتری باشند یا خودتان به در خانه این نوشیدنیها را بسازید.
نوشیدنیهای تشکیل شده از شیر گیاهی
شیرهای گیاهی حاوی موادی هستند که ممکن است به کاهش یا کنترل سطح کلسترول کمک کنند. مصرف اسموتیهایی که به کمک شیر گیاهی تهیه میشوند میتوانند به شما در کنترل چربی خونتان کمک کند. مانند شیر سویا و شیر جو دوسر گرد
افراد مبتلا به چربی خون چه نوشیدنیهایی را نباید مصرف کنند؟
تمام موارد نامبرده برای کنترل چربی خون یا کلسترول بدن به شما معرفی شدند. نوشیدنیهایی که در ادامه بررسی میشوند جزو مواردی هستند که برای کنترل چربی خون باید از مصرف آنها اجتناب کنید:
- قهوه با شیر پرچرب یا خامه
- نوشیدنی یا اسموتیهای حاوی روغن نارگیل یا روغن نخل
- نوشیدنیهایی که بر پایه بستنی ساخته شدهاند.
- لبنیاتی که بر پایه شیر پرچرب تهیه شدهاند.
نوشیدنیهای شیرین شده با شکر مانند:
- آبمیوهها
- نوشیدنیهای ورزشی
- انرژیزا
- نوشابه
- شکلات داغ
- اسموتیهای از پیش بستهبندی شده
- شکلات یا محصولات شیری شیرین شده
مواد غذایی که برای کنترل چربی خون باید از آنها اجتناب کرد
مصرف غذاهای سرشار از چربیهای اشباع شده را کاهش دهید، مانند:
- روغنهای حیوانی
- محصولات پخته شده
- غذاهای سرخ شده
- غذاهای فراوری شده
- غذاهای حاوی قند بالا
در ازای این محصولات، سعی کنید خوراکیهای سالم را در رژیم غذایی خود جای دهید. به این منظور شما باید بدانید که غذاهای سالم کدامند؟ در کنار داشتن یک برنامه غذایی صحیح، سعی کنید در هفته حداقل ۲ تا ۳ ساعت ورزش را در برنامههایتان جای دهید:
- میوه و سبزیجات
- غلات کامل
- گوشت بدون چربی
- آجیل و دانههای خوراکی
- روغنهای گیاهی
- لبنیات کمچرب
- مصرف مواد غذایی دارای فیبر
- مصرف آب
- ترک سیگار
همه اینها در جهت کنترل و کاهش چربی خون به شما کمک میکنند.
حرف آخر
ما در این مقاله از مجله فودکس 8 نوشیدنی مفید برای کنترل چربی خون به شما عزیزان معرفی کردیم. علاوه بر این دریافتیم که جایدادن چه نوشیدنیهایی در برنامه غذایی ما باعث افزایش سطح کلسترول بد در بدن خواهد شد. دانستیم که چه مواد غذایی و نوشیدنیهایی برای داشتن چربی، قند خون و فشارخون ایدهآل به ما کمک میکنند. اگر در اطراف شما مبتلایان به چربی خون زندگی میکنند با رعایت این موارد و ارسال این مقاله به آنها برای داشتن شرایطی پایدار کمک کنید.
سؤالات متداول
مصرف کدام چایها برای کاهش چربی خون مفید است؟
چای سبز و چای سیاه موجب کنترل کلسترول خون خواهد شد. با مصرف روزانه 3 تا 5 فنجان چای سبز کلسترول بد بدن خود را کنترل کنید.
مصرف چه اسموتی و آبمیوههایی برای کنترل چربی خون توصیه میشود؟
اسموتیهایی که بر پایه انواع توت، زغالاخته، تمشک، توتفرنگی و شیر هستند، برای کنترل چربی خون توصیه میشود.
افراد مبتلا به چربی خون چه نوشیدنیهایی را نباید مصرف کنند؟
نوشیدنیهایی که بر پایه شیرینکنندههای مصنوعی و چربیهای اشباع تولید شدهاند، مانند: آبمیوههای غیرطبیعی، نوشابه، انرژیزا و قهوه با خامه فرم گرفته.