استارباکس بدون شک یکی از شناختهشدهترین و تاثیرگذارترین برندهای قهوه در سطح جهان است که نقش مهمی در تغییر فرهنگ مصرف قهوه و محبوبیت نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو در بسیاری از کشورها ایفا کرده است. بسیاری از نوشیدنیهای منوی این برند، از جمله انواع لاته، ماکیاتو و موکا، طرفداران پرشماری دارند و افراد زیادی علاقهمند هستند که بتوانند این طعمهای آشنا و محبوب را با کیفیت مطلوب در فضای خانه بازسازی کنند.
در این راهنما از مجله فودکس، به سراغ چند نمونه از این نوشیدنیهای پرطرفدار رفتهایم و طرز تهیه آنها را با دستورهایی نسبتا قابل اجرا در آشپزخانه منزل به شما آموزش میدهیم. هدف ما ارائه راهکارهایی است تا بتوانید با استفاده از مواد اولیه در دسترس، تجربهای نزدیک به نوشیدنیهای مورد علاقه خود را در خانه ایجاد کنید. اگر به دنیای نوشیدنیهای ترکیبی و تهیه آنها در منزل علاقهمندید، پیشنهاد میکنیم نگاهی به دیگر دستورها و راهنماهای ما در بخش آموزش آشپزی در مجله فودکس بیندازید. با ما همراه باشید تا با طرز تهیه چند نوشیدنی محبوب آشنا شویم.
طرز تهیه انواع قهوه استارباکس
برای تهیه انواع نوشیدنیهای محبوب به سبک استارباکس که در ادامه دستور تهیه چند نمونه از آنها را خواهیم دید، اولین و مهمترین قدم، داشتن یک اسپرسوی تازه و با کیفیت به عنوان پایه است. بسیاری از نوشیدنیهای معروف این برند، مانند لاته، کاپوچینو، ماکیاتو و موکا، بر اساس یک یا دو شات اسپرسو ساخته میشوند.
اسپرسو، نوعی قهوه غلیظ و متمرکز است که با عبور دادن آب داغ با فشار بالا از میان پودر قهوه با آسیاب بسیار ریز (Fine Grind) و معمولا توسط دستگاه اسپرسوساز به دست میآید. روش تهیه و ویژگیهای آن با قهوه دمی (فرانسه) یا قهوه ترک کاملا متفاوت است.
نابراین، پیش از آنکه به سراغ دستور تهیه نوشیدنیهای ترکیبی بروید، لازم است ابتدا بتوانید اسپرسوی مناسبی تهیه کنید. تهیه اسپرسوی استاندارد در خانه نیازمند داشتن دستگاه اسپرسوساز و آشنایی با اصول اولیه آن (مانند درجه آسیاب، میزان پودر قهوه، و زمان عصارهگیری) است.
در دستورهای زیر فرض بر این است که شما یک یا دو شات اسپرسوی تازه دم و آماده (معمولاً هر شات حدود ۳۰ میلیلیتر) در اختیار دارید تا به عنوان پایه اصلی نوشیدنی خود از آن استفاده نمایید.
خوب است اشاره کنیم که استارباکس نقش مهمی در آنچه به عنوان انقلاب نسل دوم قهوه شناخته میشود و محبوبیت جهانی این سبک از نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو ایفا کرد. این شرکت چندملیتی امروزه یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین نامها در صنعت قهوه جهان به شمار میرود.
لاته پسته به سبک استارباکس (Starbucks-Style Pistachio Latte)
کافه لاته (Caffè Latte) یکی از محبوبترین نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو در جهان است که از ترکیب اسپرسو با شیر بخار داده شده و لایه نازکی از کف شیر (Foam) تهیه میشود. در این بخش، دستور تهیه نسخه طعمدار و ویژهای را بررسی میکنیم که از یکی از نوشیدنیهای فصلی و پرطرفدار استارباکس الهام گرفته شده است: لاته با طعم پسته و کره قهوهای (Brown Butter). تهیه این نوشیدنی شامل سه مرحله اصلی است: آمادهسازی سیروپ پسته، تهیه تاپینگ کره قهوهای، و در نهایت ترکیب و آمادهسازی خود لاته.
مواد لازم
برای سیروپ پسته (برای تهیه حدود ۱.۵ پیمانه سیروپ، کافی برای چندین نوشیدنی)
- شکر سفید: ۱ پیمانه (حدود ۲۰۰ گرم)
- آب: ۱ پیمانه (حدود ۲۴۰ میلیلیتر)
- پسته خامِ بدون پوست و بدون نمک: ۱/۲ پیمانه (حدود ۶۰-۷۰ گرم)، درشت خرد شده
- عصاره یا اسانس بادام: ۱/۲ قاشق چایخوری
- نمک: نوک قاشق چایخوری (اختیاری، برای تعادل طعم شیرینی)
برای تاپینگ کره قهوهای (برای تهیه حدود ۱/۴ پیمانه، کافی برای چندین نوشیدنی)
کره بدون نمک: ۱/۴ پیمانه (حدود ۵۵-۶۰ گرم)
برای تهیه هر فنجان لاته پسته
- اسپرسو: ۱ یا ۲ شات تازه دم (حدود ۳۰ یا ۶۰ میلیلیتر)
- شیر (ترجیحا شیر کامل یا ۲٪ چربی برای کف بهتر): حدود ۳/۴ پیمانه (۱۸۰ میلیلیتر) تا ۱ پیمانه (۲۴۰ میلیلیتر) بسته به اندازه فنجان
- سیروپ پسته (تهیه شده در مرحله اول): ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری، یا طبق ذائقه
- تاپینگ کره قهوهای (تهیه شده در مرحله دوم): حدود ۱ قاشق چایخوری برای تزئین (اختیاری)
- پسته ریز خرد شده یا پودر بیسکوییت/کوکی: برای تزئین نهایی (اختیاری)
مرحله اول: تهیه سیروپ پسته
در یک قابلمه کوچک، شکر و آب را مخلوط کنید. روی حرارت متوسط قرار دهید و هم بزنید تا شکر کاملاً حل شود. سپس اجازه دهید مخلوط به جوش آید.
پس از به جوش آمدن، حرارت را کم کنید تا محلول به آرامی و بدون شدت قلقل کند (Simmer). پستههای خرد شده و نمک (در صورت استفاده) را به آن اضافه کنید.
اجازه دهید سیروپ حدود ۸ تا ۱۰ دقیقه به آرامی بجوشد تا کمی غلیظ شود و طعم پسته به خوبی در آن نفوذ کند. در این مدت گاهی آن را هم بزنید.
قابلمه را از روی حرارت بردارید. عصاره بادام را اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. اجازه دهید سیروپ در دمای اتاق کاملا خنک شود (حدود ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت).
پس از خنک شدن کامل، سیروپ را با استفاده از یک صافی بسیار ریز یا یک پارچه توری تمیز صاف کنید تا تمام تکههای پسته از آن جدا شوند و سیروپی شفاف و یکدست باقی بماند. این سیروپ را میتوانید در یک بطری یا ظرف دربسته در یخچال تا حدود ۲ هفته نگهداری کنید.
مرحله دوم: تهیه تاپینگ کره قهوهای (Brown Butter)
کره را به قطعات کوچک و هماندازه تقسیم کنید تا به طور یکنواخت ذوب شود. آن را در یک تابه کوچک یا شیرجوش با کفِ روشن (تا تغییر رنگ کره به خوبی دیده شود) قرار دهید.
تابه را روی حرارت متوسط قرار دهید و کره را به طور مداوم هم بزنید. کره ابتدا ذوب میشود، سپس شروع به کف کردن میکند و پس از مدتی کف آن میخوابد و ذرات جامد شیر شروع به تهنشین شدن و قهوهای شدن میکنند.
به هم زدن ادامه دهید و با دقت مراقب باشید تا کره نسوزد. به محض اینکه کره به رنگ قهوهای کهربایی روشن درآمد، عطر آجیلی و خوشایندی از آن بلند شد و ذرات جامد در کف تابه به رنگ قهوهای روشن درآمدند (این فرآیند بسته به حرارت ممکن است ۳ تا ۷ دقیقه طول بکشد)، فورا تابه را از روی حرارت برداشته و کره قهوهای را به یک ظرف مقاوم به حرارت دیگر منتقل کنید تا فرآیند پخت متوقف شود. اجازه دهید کمی خنک شود. (این کره قهوهای را نیز میتوانید در ظرف دربسته در یخچال نگهداری کنید).
مرحله سوم: آمادهسازی و ترکیب لاته پسته
تهیه اسپرسو: ۱ یا ۲ شات اسپرسوی تازه را مستقیما در فنجان یا لیوان سرو نهایی خود عصارهگیری کنید.
آمادهسازی شیر: شیر سرد را در پیچر (Pitcher) یا ظرف مناسب دیگری بریزید. با استفاده از نازل بخار دستگاه اسپرسوساز، شیر را بخار دهید تا به دمای مطلوب (حدود ۶۰-۶۵ درجه سانتیگراد) برسد و یک لایه میکروفوم (Microfoam) نرم و براق روی آن ایجاد شود. (اگر نازل بخار ندارید، میتوانید شیر را روی اجاق تا نزدیکی نقطه جوش گرم کنید و سپس با استفاده از فرنچ پرس تمیز یا همزن کفساز دستی، آن را کفدار کنید).
ترکیب نوشیدنی: مقدار دلخواه (۱ تا ۲ قاشق غذاخوری) از سیروپ پسته که قبلا آماده کردهاید را به اسپرسوی داغ در فنجان اضافه کنید و به خوبی هم بزنید.
ریختن شیر: پیچر حاوی شیر بخار داده شده را کمی بچرخانید تا شیر و فوم یکدست شوند. سپس به آرامی شیر را از وسط روی مخلوط اسپرسو و سیروپ بریزید. ابتدا اجازه دهید شیر داغ جریان یابد و در انتها با کمی کج کردن پیچر، لایه فوم را روی نوشیدنی هدایت کنید (اگر به لاته آرت علاقهمندید، میتوانید طرح سادهای ایجاد کنید).
تزئین نهایی (اختیاری): روی لاته را با مقدار کمی (حدود ۱ قاشق چایخوری) از کره قهوهای که آماده کردهاید (ممکن است کمی خودش را گرفته باشد، در این صورت آن را کمی گرم کنید تا روان شود) به صورت قطرهای یا خطی تزئین کنید. سپس مقداری پسته ریز خرد شده یا پودر کوکی روی آن بپاشید. نوشیدنی شما آماده است؛ فورا سرو کنید.
موکا فندقی به سبک استارباکس (Starbucks-Style Hazelnut Mocha)
کافه موکا (Caffè Mocha) یکی دیگر از نوشیدنیهای بسیار محبوب بر پایه اسپرسو است که از ترکیب اسپرسو، شکلات (معمولا به صورت سس یا سیروپ شکلات) و شیر بخار داده شده تهیه میشود و تجربهای غنی و لذتبخش ارائه میدهد. اغلب روی آن با خامه فرمگرفته تزئین میشود. در این بخش، دستور تهیه نسخه پرطرفداری از موکا با افزودن طعم دلپذیر فندق را شرح میدهیم.
مواد لازم (برای یک فنجان)
اسپرسو: ۱ یا ۲ شات تازه دم (حدود ۳۰ یا ۶۰ میلیلیتر)
سس یا سیروپ شکلات: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (بسته به غلظت سس و ذائقه شما) همچنین (وجود شکلات برای موکا ضروری است)
سیروپ فندق: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (یا کمتر/بیشتر طبق ذائقه)
شیر (ترجیحا شیر کامل یا ۲٪ چربی): حدود ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلیلیتر (معادل ۸ تا ۱۰ اونس مایع)
خامه فرمگرفته (Whipped Cream): برای تزئین روی نوشیدنی (اختیاری وبه میزان دلخواه)
پودر کاکائو یا دریپ سس شکلات اضافه: برای تزئین نهایی روی خامه (اختیاری)
مراحل تهیه
آمادهسازی پایه شکلاتی – فندقی: ابتدا ۱ یا ۲ شات اسپرسوی تازه را مستقیما در فنجان یا لیوان سرو نهایی خود عصارهگیری کنید. بلافاصله سس شکلات و سیروپ فندق را به اسپرسوی داغ اضافه کنید و به خوبی هم بزنید تا کاملا در آن حل شده و یک مخلوط یکدست ایجاد شود.
آمادهسازی شیر: شیر سرد را در پیچر (ظرف مخصوص بخار دادن شیر) بریزید. با استفاده از نازل بخار دستگاه اسپرسوساز، شیر را بخار دهید تا به دمای مطلوب (حدود ۶۰-۶۵ درجه سانتیگراد) برسد و فقط مقدار کمی کف یا فوم نرم در سطح آن ایجاد شود. (موکا معمولا نسبت به لاته یا کاپوچینو به کف شیر کمتری نیاز دارد و بیشتر حجم آن شیر داغ است).
ترکیب نهایی: شیر داغ بخار داده شده را به آرامی روی مخلوط اسپرسو و سیروپها در فنجان بریزید. میتوانید در حین ریختن کمی آن را هم بزنید تا نوشیدنی کاملاً ترکیب شود.
تزئین (اختیاری): اگر مایل بودید، روی نوشیدنی را با مقداری خامه فرمگرفته بپوشانید. برای زیبایی بیشتر میتوانید کمی پودر کاکائو روی خامه الک کنید یا چند قطره سس شکلات روی آن بریزید. موکا فندقی شما آماده است؛ گرم بنوشید و لذت ببرید.
کارامل ماکیاتو به سبک استارباکس (Starbucks-Style Caramel Macchiato)
کارامل ماکیاتو یکی از پرفروشترین و شناختهشدهترین نوشیدنیهای استارباکس است. برخلاف ‘اسپرسو ماکیاتو’ که فقط یک شات اسپرسو با لکه کوچکی از فوم شیر است، این نوشیدنی در واقع یک ‘لاته ماکیاتو’ محسوب میشود؛ یک نوشیدنی لایهلایه که با شیر بخار داده شده با طعم وانیل شروع شده، اسپرسو به آرامی روی آن ریخته میشود تا ‘لکه’ یا ‘علامت’ (معنی ماکیاتو) ایجاد کند و در نهایت با دریپ کارامل تزئین میشود.
مواد لازم (برای یک فنجان)
اسپرسو: ۱ یا ۲ شات تازه دم (حدود ۳۰ یا ۶۰ میلیلیتر)
سیروپ وانیل: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (یا طبق ذائقه)
شیر (ترجیحا شیر کامل یا ۲٪ چربی): حدود ۱۸۰ تا ۲۴۰ میلیلیتر (۶-۸ انس)
سس کارامل غلیظ (Caramel Sauce/Drizzle): حدود ۱ تا ۲ قاشق چایخوری برای تزئین
مراحل تهیه (روش لایهلایه)
آمادهسازی پایه: سیروپ وانیل را در کف لیوان یا فنجان سرو شفاف (برای بهتر دیده شدن لایهها) بریزید.
آمادهسازی شیر: شیر سرد را در پیچر بریزید و با نازل بخار دستگاه اسپرسوساز، آن را بخار دهید تا ضمن گرم شدن (حدود ۶۰-۶۵ درجه سانتیگراد)، لایه خوبی از فوم یا کف شیر در بالای آن تشکیل شود (برای ماکیاتو معمولا نسبت به لاته، فوم بیشتری نیاز است).
ریختن شیر: شیر بخار داده شده را به آرامی داخل فنجان روی سیروپ وانیل بریزید. میتوانید ابتدا شیر داغتر را بریزید و سپس با قاشق، لایه ضخیمتری از فوم را روی آن قرار دهید تا تقریباً فنجان پر شود.
تهیه اسپرسو: ۱ یا ۲ شات اسپرسو را در یک شات گلس یا پیچر کوچک جداگانه عصارهگیری کنید.
ایجاد “لکه” ماکیاتو: اسپرسوی داغ را بسیار به آرامی و ترجیحا از مرکز، روی لایه فوم شیر بریزید. هدف این است که اسپرسو از فوم عبور کرده و لایهای مشخص بین شیر داغ در پایین و فوم در بالا ایجاد کند و در عین حال، لکه تیرهرنگ اسپرسو روی سطح سفید فوم باقی بماند.
تزئین نهایی: با استفاده از سس کارامل، روی فوم را با طرح مشبک یا رفت و برگشتی کلاسیک استارباکس (crosshatch pattern) تزئین کنید. نوشیدنی را بلافاصله سرو کنید تا لایههای زیبای آن حفظ شود.
قهوه مارشمالو برشته شده (Toasted Marshmallow Coffee)
این نوشیدنی، ترکیبی جذاب و خلاقانه از طعم آشنای موکا (شکلات و اسپرسو) با شیرینی، عطر و بافت نرم مارشمالوی برشته شده است. حس گرم و دنج مارشمالوی کنار آتش را به فنجان قهوه شما میآورد و گزینهای متفاوت برای ایجاد تنوع است. تهیه آن شامل آمادهسازی یک پایه موکای ساده و سپس افزودن و برشته کردن مارشمالو به عنوان تاپینگ نهایی است.
مواد لازم (برای یک فنجان)
اسپرسو: ۱ یا ۲ شات تازه دم (حدود ۳۰ یا ۶۰ میلیلیتر)
سس یا سیروپ شکلات: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (یا طبق ذائقه)
شیر (ترجیحا ۲٪ چربی یا شیر کامل برای ایجاد کف بهتر): حدود ۱۸۰ تا ۲۴۰ میلیلیتر (معادل ۶ تا ۸ اونس مایع)
مارشمالو: ۲ عدد سایز بزرگ (یا تعداد بیشتری سایز کوچک)
ابزار لازم: فندک آشپزخانه (Kitchen Torch)، برای برشته کردن ایمن و مؤثر مارشمالو ضروری است.
پودر بیسکوییت گراهام یا شکلات رنده شده: برای تزئین (اختیاری)
مراحل تهیه
آمادهسازی پایه موکا: ابتدا ۱ یا ۲ شات اسپرسوی تازه را مستقیماً در فنجان یا لیوان مقاوم به حرارت که برای سرو در نظر گرفتهاید، عصارهگیری کنید. سپس سس یا سیروپ شکلات را به اسپرسوی داغ اضافه کرده و به خوبی هم بزنید تا کاملا مخلوط شوند.
آمادهسازی شیر: شیر سرد را در ظرف مناسب بریزید. آن را تا دمای مطلوب (حدود ۶۰-۶۵ درجه سانتیگراد) گرم کرده و همزمان یا پس از آن کفدار کنید. برای این کار میتوانید از نازل بخار دستگاه اسپرسوساز (برای ایجاد شیر گرم با مقداری میکروفوم)، همزن کفساز دستی، یا حتی یک فرنچ پرس تمیز (با بالا و پایین بردن سریع اهرم در شیر گرم) استفاده کنید.
ترکیب نوشیدنی: شیر گرم و کفدار را به آرامی روی مخلوط اسپرسو و شکلات در فنجان بریزید تا فنجان تقریبا پر شود.
قرار دادن مارشمالو: دو عدد مارشمالوی بزرگ (یا چند عدد کوچک) را با دقت روی سطح کف شیر قرار دهید.
برشته کردن مارشمالو (مرحله کلیدی): با رعایت کامل نکات ایمنی، از یک فندک آشپزخانه (Kitchen Torch) استفاده کنید. شعله را با فاصله مناسب (نه خیلی نزدیک، نه خیلی دور) و به صورت یکنواخت روی سطح مارشمالوها حرکت دهید تا زمانی که به رنگ طلایی قهوهای دلخواهتان درآیند و کمی نرم شوند. مراقب باشید شعله را ثابت نگه ندارید تا مارشمالوها یا لبه فنجان نسوزند. همچنین از نزدیک بودن مواد قابل اشتعال به محل کار خودداری کنید.
تزئین و سرو (اختیاری): پس از برشته کردن، در صورت تمایل میتوانید کمی پودر بیسکوییت گراهام خرد شده یا شکلات رنده شده روی مارشمالوها و اطراف آن بپاشید. نوشیدنی را فورا، تا مارشمالوها گرم و نرم هستند، سرو کنید.
جمعبندی
در این راهنما، با طرز تهیه چند نمونه از نوشیدنیهای محبوب بر پایه اسپرسو که از منوی استارباکس الهام گرفتهاند، آشنا شدیم. با استفاده از این دستورها و کمی دقت در آمادهسازی اسپرسوی پایه و سایر مراحل، میتوانید تجربهای نزدیک به طعم این نوشیدنیهای شناختهشده را در محیط خانه خود ایجاد کنید.
برای آشنایی با دستورهای بیشتر و دنیای متنوع نوشیدنیها و قهوهها، شما را به مطالعه مقالات دیگر در بخش آموزش آشپزی در مجله فودکس دعوت میکنیم.
سوالات پرتکرار
طرز تهیه کلی نوشیدنیهای استارباکس چگونه است؟
اغلب نوشیدنیهای محبوب استارباکس بر پایه اسپرسو، شیر (معمولا بخارداده شده و گاهی کفدار) و انواع طعمدهندهها (مانند سیروپها، سسها و پودرها) تهیه میشوند. هر نوشیدنی دستور ترکیب و روش آمادهسازی خاص خود را دارد که در این مقاله به چند نمونه رایج اشاره شد.
آیا میتوان اسپرسو برای این دستورها را بدون دستگاه آماده کرد؟
خیر، اسپرسوی واقعی که پایه اصلی این نوشیدنیهاست، نیازمند عبور آب داغ با فشار بسیار بالا از میان پودر قهوه با آسیاب خیلی ریز است که این فرآیند تنها با دستگاه اسپرسوساز امکانپذیر است. روشهای دیگر دمآوری قهوه، غلظت و طعم متفاوتی ایجاد میکنند که برای این دستورها مناسب نیستند.
کافه لاته چیست؟
کافه لاته یکی از نوشیدنیهای کلاسیک بر پایه اسپرسو است که از ترکیب یک یا دو شات اسپرسو با حجم قابل توجهی شیر بخار داده شده (Steamed Milk) و تنها لایه نازکی از کف شیر (Milk Foam) در بالای آن تهیه میشود.